วิศวกรรมโลจิสติกส์ (Logistics Engineering)

รายงาน

เรื่อง วิศวกรรมโลจิสติกส์

(Logistics Engineering)

เสนอ

ครูพรต  ภูแย้มไสย์

จัดทำโดย

        นายธราธร           วิเศษชาติ        ชั้นมัธยมปีที่ ๓/๕ เลขที่ ๑

เด็กชายชัยพล        อุไรล้ำ           ชั้นมัธยมปีที่ ๓/๕ เลขที่ ๑๖

นางสาวศรินยาภา    ทองหล่อ        ชั้นมัธยมปีที่ ๓/๕ เลขที่ ๒๓

นางสาวอัญชลี        รัศมีจันทร์      ชั้นมัธยมปีที่ ๓/๕ เลขที่ ๓๗

เด็กหญิงอาทิมา      แจ่มโนนคูณ    ชั้นมัธยมปีที่ ๓/๕ เลขที่ ๔๐

เด็กหญิงรัตนากร     ภูบุญลาภ       ชั้นมัธยมปีที่ ๓/๕ เลขที่ ๔๘

รายงานนี้เป็นส่วนหนึ่งของรายวิชากิจกรรม แนะแนว

รหัสวิชา ก๒๓๙๐๖ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๓ ภาคเรียนที่ ๒/๒๕๕๘

โรงเรียนกัลยาณวัตร จังหวัดขอนแก่น

สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต ๒๕

วิศวกรรมโลจิสติกส์

(Logistics Engineering)

1. หลักการและความสำคัญของอาชีพวิศวกรรมโลจิสติกส์

ปัจจุบันการดำเนินธุรกิจทั้งด้านการผลิตและด้านการบริการประสบกับการแข่งขันที่รุนแรงมาก ดังนั้นการดำเนินธุรกิจจึงต้องแสวงหาวิธีหรือกลยุทธ์ใหม่ๆ เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพให้แก่องค์กร หรือเพื่อความอยู่รอดขององค์กรทางธุรกิจอย่างยั่งยืน เทคนิคด้านวิศวกรรมโลจิสติกส์เป็นเครื่องมือที่มีความสำคัญครอบคลุมตั้งแต่เริ่มต้นการดำเนินธุรกิจจนถึงพัฒนาและคงความสามารถในการแข่งขันให้ธุรกิจได้อย่างต่อเนื่องและยั่งยืน โดยเห็นได้จาก ระบบคลังสินค้า ระบบการผลิต ระบบการบรรจุภัณฑ์ ระบบการกระจายสินค้า วางแผนระบบและเครือข่ายการขนส่ง รวมถึง การนำเข้าและส่งออกสินค้าระหว่างประเทศ โดยผสมผสานความรู้ทางด้านวิศวกรรมศาสตร์และบริหารจัดการ

2. ความหมายอาชีพวิศวกรรมโลจิสติกส์

ศาสตร์ทางด้านวิศวกรรมโลจิสติกส์ซึ่งเกี่ยวข้องกับการออกแบบ การเคลื่อนย้าย การจัดเก็บ และการขนส่ง การพัฒนา การวางแผน การควบคุม การวิจัยดำเนินงาน การจัดการและประเมินผลระบบโดยรวมซึ่งครอบคลุมปัจจัยทั้งทางด้านบุคคล สารสนเทศ อุปกรณ์ พลังงาน วัสดุ รวมไปถึงการเงิน จึงเป็นศาสตร์ที่ช่วยในการพัฒนาประสิทธิภาพและผลิตภาพขององค์กร เพื่อที่จะเพิ่มขีดความสามารถทางการแข่งขันของประเทศ

วิศวกรรมโลจิสติกส์เป็นสาขาวิชาที่มุ่งจัดการศึกษาให้บัณฑิตเป็นผู้มีความรู้ความสามารถเกี่ยวกับเทคนิคทางด้านการออกแบบ และควบคุม สำหรับการขนส่ง จัดเก็บ เคลื่อนย้าย สินค้า และบริการ การศึกษาจะเน้นหนักทางด้านทฤษฎี และภาคปฏิบัติเพื่อนำไปสู่การวิเคราะห์ วิจัยปัญหาในภาคอุตสาหกรรม ตลอดจนส่วนที่ เกี่ยวข้องในระบบโซ่อุปทาน เพื่อให้บัณฑิตมีความรู้ แนวคิด หลักการ และการประยุกต์ทางด้านเทคนิคต่างๆ ที่จะนำไปใช้ในการแก้ปัญหาอย่างมีประสิทธิภาพ ซึ่งจะก่อให้เกิดประโยชน์ในการจัดการ การเพิ่มผลผลิต ลดต้นทุนในการผลิต รวมไปถึงการใช้ทรัพยากรอย่างคุ้มค่า นอกเหนือจากความรู้ทางด้านวิชาการ และวิชาชีพแล้ว บัณฑิตทุกคนยังจะได้รับการอบรมให้เป็นผู้มีคุณธรรม จริยธรรม ความซื่อสัตย์สุจริต ความมานะอดทน และมีมนุษยสัมพันธ์ที่ดี เพื่อเป็นพื้นฐานในการประกอบอาชีพ

3. สาขาการเรียนรู้ที่เกี่ยวข้องกับอาชีพ

 การขนส่งทางรางเป็นการขนส่งที่ต้นทุนต่ำ

(ที่มาของภาพ : www.skyscrapercity.com)

3.1 Transportation เป็นการศึกษาถึงระบบการขนส่งทั้งหมด ทั้งทางรถไฟรถบรรทุก ทางนํ้า ทาง อากาศซึ่งรวมไปถึงระบบขนถ่ายวัสดุ การออกแบบระบบขนส่ง การออกแบบระบบคลังสินค้าและศูนย์กระจายสินค้า วิศวกรโลจิสติกส์จะต้องสามารถเลือกใช้วิธีการต่างๆ ในการขนส่งได้อย่างเหมาะสมและสามารถรองรับได้ทั้งคนและสิ่งของ

3.2 Operation and Engineering Management เป็นการศึกษาถึงพื้นฐานทางวิศวกรรม ผนวกกับวิธีว่าจำทำอย่างไร จึงจะประหยัดเวลาการทำงานและมีต้นทุนการผลิตตํ่าที่สุด มีการขนส่งที่มากที่สุด ระยะทาง 2 น้อยที่สุด ค่าใช้จ่ายน้อยที่สุด และมีประสิทธิภาพสูงสุด วิศวกรโลจิสติกส์จะต้องสามารถวางแผนควบคุมการผลิต วิธีการจัดซื้อจัดหา การจัดการพัสดุคงคลัง และการสืบค้นข้อมูล ฯลฯ

3.3 Marketing and Customer เป็นการศึกษาในเรื่องธุรกิจ การตลาด และวิธีสร้างความสำสัมพันธ์กับลูกค้าซึ่งเป็นเรื่องสำคัญอย่างยิ่ง

3.4 Support เป็นกลุ่มวิชาที่สนับสนุนที่จะทำ ให้วิศวกรโลจิสติกส์จำเป็นต้องใช้ในการตัดสินใจ เป็น กรอบการทำงาน ได้แก่ กฎหมายการขนส่งระหว่างประเทศ กระบวนการและวิธีการทางศุลกากร วิธีการนำสินค้าเข้าและส่งสินค้าออก ระบบเทคโนโลยีสารสนเทศ ได้แก่ ระบบคอมพิวเตอร์ ระบบบาร์โค้ด ไมโครชิพ RFID การแลกเปลี่ยนข้อมูล(Electronic Data Interchange) , E-commerce, GPRS ฯลฯ

4. ประเภทของอาชีพหรือลักษณะการทำงานอาชีพ

4.1 ออกแบบระบบขนส่ง ทางน้ำ ทางบก ทางอากาศ

4.2 เลือกกระบวนการ และวิธีการประกอบชิ้นส่วนสินค้า การเลือกใช้และการออกแบบเครื่องมือและอุปกรณ์

4.3 ออกแบบและการวางผังอาคารโรงงาน การวางผังติดตั้งเครื่องจักรและอุปกรณ์ต่างๆ การออกแบบอุปกรณ์ขนย้ายวัสดุ อุปกรณ์เก็บวัตถุดิบ หรือเก็บสินค้า

  

         4.4 ออกระบบกระจายสินค้า หรือการวางแผนและควบคุมการจ่ายสินค้า หรือบริการการผลิต การเก็บสินค้าในคลัง การควบคุมคุณภาพ การซ่อมบำรุงรักษาและควบคุมโรงงานและหน้าที่อื่นๆ ที่เกี่ยวข้องในด้านนี้

4.5 การพัฒนาระบบความคุ้มต้นทุน เช่น การควบคุมงบประมาณ การวิเคราะห์ต้นทุน การจัดตั้งระบบต้นทุนมาตรฐาน

4.8 ออกแบบและจัดตั้งระบบข่าวสารเพื่อการบริการ 4.7 ออกแบบและจัดตั้งระบบคำนวณคุณค่าการใช้งานและระบบวิเคราะห์ทางวิศวกรรม

4.8 ออกแบบและจัดตั้งระบบข่าวสารเพื่อการบริการ

4.9 พัฒนาและจัดตั้งระบบค่าแรงงานจูงใจ

4.10 พัฒนาวิธีวัดผลงานและมาตรฐานในการทำงาน รวมทั้งการวัดผลงานและประเมิน ค่าผลงาน

4.11 พัฒนาและจัดตั้งระบบประเมินคุณค่าของตำแหน่งงาน

5. ความจำเป็นและความต้องการของตลาดแรงงานในอาชีพ

มีแนวโน้มความต้องการกำลังคนเพิ่มขึ้น หรือยังมีสถานะที่ขาดแคลน ทั้งนี้เพื่อรองรับการขยายตัวของตลาดภายในประเทศและตลาดการค้าระหว่างประเทศ โดยการขาดแคลนบุคลากรในอาชีพดังกล่าวเป็นความขาดแคลนทั้งในเชิงคุณภาพ และในเชิงปริมาณ กล่าวคือในเชิงคุณภาพบุคลากรด้านโลจิสติกส์ยังขาดความรู้ ความเชี่ยวชาญในทุกกิจกรรมตลอดห่วงโซ่อุปทาน ซึ่งรวมกิจกรรมตั้งแต่การประสานงาน และควบคุมการเคลื่อนย้ายสินค้าคงคลังทั้งของวัตถุดิบ และสินค้าสำเร็จรูป และสารสนเทศที่เกี่ยวข้องในกระบวนการ รวมถึงการหาพันธมิตรทางธุรกิจ (สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ, 2549)

6. รายได้และความก้าวหน้าในวิชาชีพ

          6.1 รับราชการ หรือ รัฐวิสาหกิจ หน่วยงานราชการเกือบทุกแห่งที่มีงานด้านขนส่งและโลจิสติกส์ เช่น กรมทางหลวง การไฟฟ้า วิศวกรจราจรประจําเทศบาล องค์การโทรศัพท์ กรมชลประทาน และกรมโยธาธิการ เป็นต้น นอกจากนี้ยังสามารถประกอบอาชีพเป็นครู อาจารย์ในสถาบันการศึกษาที่เปิดสอนอนสาขาวิชาที่ เกี่ยวข้องได้ด้วย

          
          6.2 หน่วยงานด้านการขนส่ง ในบริษัทหรือองค์กรที่ทํางานเป็นที่ปรึกษาหรือวางแผน การจัดการการดําเนินงานระบบขนส่งมวลชน การแก้ไขปัญหาการจราจร การคมนาคมขนส่ง เช่น องค์การรถไฟฟ้ามหานครระบบขนส่งมวลชนกรุงเทพฯ บริษัทการบินไทย บริษัทวิศวกรที่ปรึกษาทําหน้าที่ศึกษาความเป็นไปได้ และแก้ปัญหาด้านจราจรขนส่งเป็นหน่วยงานที่ใช้วิศวกรขนส่งจํานวนมาก และมีความเป็นไปได้ที่จะเพิ่มขึ้นในอนาคตทั้งในกรุงเทพฯ และเมืองหลักของประเทศ รวมทั้งในบริษัทการค้าที่จะต้องมีการจัดการด้านการขนส่งกระจายสินค้าต่างฯ บริษัทขนส่งทางทะเล เป็นต้น

       6.3 ภาคธุรกิจการขนส่ง เป็นวิศวกรขนส่ง ดูแลงานด้านการวิเคราะห์ วางแผนโลจิสติกส์ จัดการการขนส่ง วางแผนควบคุมสินค้าคงคลังให้กับบริษัทขนส่ง หรือศูนย์การะจายสินค้าหรือเป็นผู้ประกอบการด้านการขนส่งสินค้า

          6.4 งานส่วนตัว วิศวกรที่สําเร็จการศึกษาในสาขาวิชาวิศวกรรมขนส่ง สามารถประกอบอาชีพส่วนตัวได้หลายๆ รูปแบบ ทั้งเป็นเจ้าของงาน วิศวกรที่ปรึกษา และเนื่องจากรูปแบบอาชีพเป็นการประยุกต์ใช้เทคโนโลยีที่เป็นปัจจัยหลักของชีวิต ดังนั้น แนวทางอาชีพอิสระจึงมีหลากหลายมาก

7. สรุป อาชีพวิศวกรรมโลจิสติกส์เป็นอาชีพที่ต้องใช้ความชำนาญ ความเชี่ยวชาญในการจัดการปัญหาต่างๆ และเป็นอาชีพมีแนวโน้มความต้องการกำลังคนเพิ่มขึ้น เพื่อรองรับการขยายตัวของตลาดภายในประเทศและตลาดการค้าระหว่างประเทศ

อ้างอิง

ฐาปนา บุญหล้า.  (2555).  การจัดการโลจิสติกส์ : มิติซัพพลายเชน.  กรุงเทพฯ : ซีเอ็ดบุ๊คส์.

 “ความจำเป็นอาชีพวิศวกรรมโลจิสติกส์”, [ออนไลน์].  เข้าถึงได้จาก : http://www.coe.or.th. 
       [ม.ป.ป.] สืบค้นเมื่อวันที่ 23 พฤศจิกายน 2558.

“มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี”, [ออนไลน์].  เข้าถึงได้จาก : http://web.sut.ac.th. [ม.ป.ป.]  สืบค้น
       เมื่อวันที่ 23 พฤศจิกายน 2558.

“วิศวกรรมโลจิสติกส์”, [ออนไลน์].  เข้าถึงได้จาก : http://www.spu.ac.th. [ม.ป.ป.]  สืบค้นเมื่อ

       วันที่ 19 พฤศจิกายน 2558.